DE OPSCHEPPER

Of hij nu een stijf frontje aan heeft of een Schillerkraag, of hij in rijbroek is of in uniform, de opschepper staat voor zijn eigen kermistent in parade-houding, en trompettert de mensen zijn heerlijkheid in de oren: Hierheen alstublieft, dames en heren, hier ziet u het negende wereldwonder. Hier staat de man die alles heeft gezien, die alles heeft ontdekt, alles genoten, alles beleefd, die alles heeft gelezen en begrepen.

De opschepper spreekt alle talen en voelt zich in toga net zo thuis als in een pij of een gewoon pak. Zo een, die in dorpsdialect fantaseert over zijn herculische kracht, of in uniform vertelt van zijn succes als Don Juan of als jager, behoort nog tot de onschuldigste soort. De opschepper in volksuitgave is een naief kind, dat geen onderscheid kent tussen fantasie en werkelijkheid. Hij gelooft zelf aan de eilanden die hij ontdekt heeft, aan zijn goudmijnen in Kamsjatka, aan zijn oud-oom, de vorst van Eikenheim. Helemaal au sérieux neemt hij zichzelf ook niet, en een tik op zijn neus doet hem een tijdlang verstommen.

Maar de opschepper eerste klas, de man die werkelijk zichzelf fanatiek voor de gek houdt, m'n hemel, wat is dàt een plaag voor zijn vrouw en de mensheid. Laat hij zich dan Peer Gynt noemen of... nu ja, ik wil niet al te hoog grijpen. Allemaal beloven ze meer dan ze zullen doen, in de grond weten weten ze best dat ze hun belofte niet zullen houden. Ze maken misbruik van het vertrouwen van anderen, buiten dat uit, en komen tot bedrog, alleen om zelf aan de mogelijkheid van hun fantasie-wereld te kunnen geloven. Een charlaten, een goochelaar, 'n absoluut onbetrouwbare Adam.

De eerste opschepper was de slang in het paradijs, die de mensen kennis en eeuwig leven beloofde. Opscheppers waren ook veel van de grote geleerden, die de hersenen van de arme Adam tot barstens toe volpropten, en in ruil daarvoor zijn hart leeghaalden. Opscheppers zijn ook zoveel "leiders", een opschepper ben jij ook Adam, als je belooft wat je zo moeilijk houden kunt: eeuwige trouw!

En de volgende: de gevoelsmens

Appel